Redactie

De wekker, wekkers eigenlijk,  stond op zes uur, maar dat bleek echt niet nodig. Als in zijn kinderjaren voelde de President-directeur van Sociëteit Eendragt, Albert van der Woude, de spanning door het lijf gieren, zo verklaarde hij. Omrop Fryslân, burgemeester Jannewietske de Vries van Súdwest-Fryslân en genodigden wier relatie in rechte lijn waren verbonden met de oprichters van de Sociëteit stonden op 27 oktober in de weg tussen wakker worden en feestvieren.

Weliswaar zelf gekozen tussenstops, want het was de dag dat eindelijk de samenkomst  kon plaatsvinden in verband met het 200 jarig bestaan van de Sociëteit, maar daarom niet minder spannend.

Het live gesprek op de radio ging zonder al te veel problemen en dat gaf moed. Ook Griet van der Veen, kabinetsmedewerker van de burgemeester nam veel spanning weg, waardoor er langzamerhand iets van zelfverzekerdheid binnen sloop.

En toen ook burgemeester Jannewietske de Vries bij binnenkomst een heerlijke ontspannen rust uitstraalde was het gemoed rustig. Achter de microfoon kwam de spanning wel terug, maar het leidde niet tot echte problemen zo ervoer van der Woude.

Burgemeester Jannewietske de Vries wist in haar toespraak haarfijn de importantie van sociëteit Eendragt aan te geven. Niet echt grote dingen, maar wel 200 jaar een spin in het web van allerlei activiteiten in Makkum. Vaak, zeker in de 19e eeuw, de initiator en later een netwerkomgeving voor allerlei bestuurders in andere verenigingen. Ook politiek een terugkerend onderwerp op menig sociëteit avond, omdat afgevaardigden van verschillende partijen daar waren vertegenwoordigd. De burgemeester was naar Makkum gekomen, om de Sociëteit Eendragt de Koninklijke Erepenning te overhandigen. De Koninklijke Erepenning is een kleinood die verenigingen in ontvangst mogen nemen als waardering van de Koning voor hun bijzondere verdienste. 

Aansluiten werd het nieuwe muurschild onthuld. Een emaillen bord van 60 bij 40 met de tekst Sociëteit Eendragt sinds 1820, een afbeelding van die Koninklijke Erepenning. En de tekst -   Onderscheiden met de Koninklijke Erepenning-. Het is de bedoeling dat dit bord op de buiten muur van “De Prins” wordt bevestigd. 

Na nog een terugblik op de laatste twee jaren door de President-directeur, waarbij hij gebruik maakte van aantekeningen die Piet Bosma, de PD in functie maar helaas recentelijk overleden, had nagelaten. Vervolgens was het woord aan de heer Herre Kingma. Vooral Joep Bergsma en Otto Gielstra hadden veel tijd gestoken in het benaderen en naar Makkum toehalen van nazaten van de oprichters. Hij ging zeer uitgebreid in op het leven in de 19e eeuw en dan vanuit het gezichtspunt van de Kingma’s die prominent aanwezig waren in het economisch en culturele leven in Makkum toentertijd. De Sociëteit was het tweede huis van Jan Kingma zo maakten ze, de familie archivarissen,  op uit de vele almanakken die er waren met aantekeningen. Feitelijk bijna dagboeken. Samen met zijn naaste vriend Lucas Britzel bracht hij vele uren door in het sociëteitslokaal. Vaak in harmonie met de overige leden maar niet altijd. Gedrag dat heren niet betaamt werd wel vertoond zo vertelde de heer Kingma. De Sociëteit had een enigszins liberale inslag, maar ook aanhangers van de sociale democratie. Dat dit bij tijden tot stevige woordenwisselingen leidde zal niemand bevreemden. Maar ook alle daagse zaken konden de gemoederen behoorlijk verhitten. Een en ander heeft echter nimmer het bestaansrecht van de Sociëteit in gevaar gebracht. Door toedoen van overheid stond Sociëteit Eendragt wel een paar keer onder vuur. Maar door de vasthoudendheid van leden, tot aan de Hoge Raad toe, werden ook die klippen omzeild.

Als laatste spreker kwam de heer Jan Lutgendorff naar het spreekgestoelte. In chronologische volgorde nam hij de toehoorders mee door 200 jaar geschiedenis. Vooral de gebruikte terminologie binnen de sociëteit, President-directeur, thesaurier, commissaris, compareren en zelfs het woord sociëteit zijn overblijfselen van uit de Franse periode zo vertelde hij de toehoorders.  Natuurlijk een aantal hoogtepunten en enkel zwartere perioden kwamen over het voetlicht, maar die kunt u ter zijner tijd allemaal lezen in het nog te verschijnen jubileumboek.

Na het heffen van een glas, en consumeren natuurlijk, van een glas ‘ouwe klare’ kon de commissaris en ceremonie meester deze dag het officiële gedeelte afsluiten. Nog even borrelen en vervolgens aan schuiven bij het buffet dat buitengewoon goed smaakte gingen de gasten huiswaarts. De soosleden daalden ook de trap af, maar schoven vervolgens nog even aan in het sociëteitslokaal.

Een enkel vlag wapperde vanochtend nog vrolijk in de wind. Schijnbaar was het voor sommigen te laat geworden om deze nog te strijken.

Lees ook

Het aftellen is begonnen

In ‘the dying seconds’ van het jubileum jaar gaat het bijna zeker toch nog lukken om op een passende wijze het 200....