Stichting de Noordzee Makkum 19-08-2025

Zandvoort, augustus 2025 - Vandaag is in Zandvoort de grootste strandopruimactie van Nederland afgesloten. In twee weken tijd liepen ruim 2.000 vrijwilligers de hele Noordzeekust af om afval van de stranden te rapen. Stichting De Noordzee strijdt met de Boskalis Beach Cleanup Tour tegen strandafval en voor preventie. De meest voorkomende afvalsoorten waren kleine stukjes plastic en sigarettenpeuken: 51.863 in totaal. 

Mislukte VN Plastictop ook slecht nieuws voor Noordzee en stranden 

“Het mislukken van de VN Plastictop is uitermate teleurstellend. Want als we nog meer plastic gaan produceren komt het overgrote deel in de natuur en op vuilnishopen terecht, en dus ook in zee en op onze stranden. Minder dan 10 procent van het afvalplastic wordt nu gerecycled. Zo blijven we bezig met opruimen terwijl de afvalkraan dicht moet. Staatssecretaris Aartsen heeft de top bezocht en zegt te willen kijken wat mogelijk is, laten we dan in ieder geval voor een verbod op plastic sigarettenfilters gaan om onze stranden peukenvrij te maken", zegt Ewout van Galen, Stichting De Noordzee.

Rookvrije stranden en een plastic filterverbod  

“51.863 peuken in twee weken tijd is maar een fractie van het totale aantal sigarettenpeuken in het zand,” zegt Ewout van Galen. “Peuken zijn ontzettend schadelijk voor de natuur: ze bestaan grotendeels uit plastic, bevatten giftige stoffen en vallen uiteen in microplastics. Eén peuk kan tot 1.000 liter zeewater vervuilen en belandt in magen van vogels, vissen en zeezoogdieren.” 

Sigarettenpeuken zijn nog altijd een van de meest gevonden afvalsoorten op populaire stranden. Om dit probleem structureel aan te pakken, pleit Stichting De Noordzee met een petitie voor peukenvrije stranden en een landelijk verbod op plastic sigarettenfilters. 

Zandvoort sluit aan als eerste nieuwe gemeente 

Steeds meer kustgemeenten maken hun stranden rookvrij. Vanaf volgend jaar sluit Zandvoort zich aan als eerste nieuwe, vijfde gemeente naast Noordwijk, Goeree-Overflakkee (Brouwersdam), Den Haag (Scheveningen) en Schouwen-Duiveland (Renesse). 

“Deze gemeenten laten zien dat het kan én moet,” aldus Van Galen. “Ze geven een helder signaal af: het strand is geen asbak. Het is tijd dat de overige kustgemeenten dit voorbeeld volgen.” 

Meerderheid Nederlanders wil rookvrij strand 

Onderzoek toont aan dat rookvrije stranden effectief en maatschappelijk breed gesteund zijn. Het draagvlak voor geheel rookvrije stranden steeg van 23% in 2009 naar 57% in 2025 (Draagvlakonderzoek Tabaksontmoedigingsbeleid (2025) uitgevoerd door Verian in opdracht van Gezondheidsfondsen voor Rookvrij). CE Delft en de Erasmus Universiteit concluderen dat er op rookvrije stranden aanzienlijk minder peuken liggen, waardoor minder schadelijke stoffen in het milieu terechtkomen.  

Met de evaluatie van de Europese Single Use Plastics-richtlijn in zicht, dringt Stichting De Noordzee aan op een verbod op plastic filters. Uit onderzoek van CE Delft blijkt dat dit de meest effectieve maatregel is om het aantal peuken in het zwerfafval drastisch te verminderen — een belangrijke stap richting de doelstelling van 70% reductie in 2026. 

Bijzondere vondst: flessenpost uit Engeland spoelt aan in Zeeland 

Tijdens de opruimactie worden er altijd opvallende vondsten gedaan. Op het strand van Vrouwenpolder stuitte het opruimteam op een bijzondere verrassing: een fles met een boodschap uit Folkestone Beach, Engeland. De flessenpost was twee weken eerder te water gelaten door Oscar en Grace en het bericht in de fles was nog leesbaar. Na contact reageerde Oscar verrast en enthousiast dat hun bericht was aangekomen, en wenste het team succes met hun inzet voor een schonere zee. Deze vondst laat zien hoe snel en ver afval zich over de wereld verspreidt. 

Persbericht Minke de Boer Makkum 18-08-2025

De volledig rolstoeltoegankelijke catamaran Beatrix uit Elahuizen, Friesland, vaart tijdens SAIL Amsterdam, van 20 tot en met 24 augustus 2025, mee met enthousiaste deelnemers met een beperking en hun begeleiders. Met deze deelname laat SailWise zien hoe inclusieve watersport uit Friesland een plek krijgt op het nationale podium van SAIL.

Volgeboekt dankzij Friese betrokkenheid

De blauwe catamaran de Beatrix, bekend van de SailWise-locatie in Elahuizen, is tijdens SAIL volledig volgeboekt. Onder de deelnemers bevinden zich mensen met een beperking uit heel Nederland en hun begeleiders. Jaarlijks steunen verschillende Friese fondsen en het lokale bedrijfsleven SailWise, waardoor niet alleen de watersportvakanties in Friesland maar ook deze deelname aan SAIL mogelijk is gemaakt.

Rolstoeltoegankelijke catamaran

De Beatrix is een catamaran, speciaal ontworpen voor zeilen met en zonder rolstoel. De brede opbouw, stabiele ligging en toegankelijke voorzieningen maken het voor iedereen mogelijk om actief mee te zeilen. Jaarlijks genieten honderden deelnemers van een actieve watersportvakantie in Elahuizen, midden in het Friese merengebied.

Meer inclusie op het water

Naast de Beatrix varen ook andere boten van SailWise mee tijdens SAIL, waaronder de 128 jaar oude klipper Lutgerdina die ook regelmatig op de Friese wateren te vinden is en de Inclusion catamarans Trude en Witte Zwaan. De Trude is, net als de Beatrix, afkomstig uit Elahuizen. Bezoekers van SAIL Amsterdam kunnen gratis meevaren op deze Inclusion catamarans vanaf de Veemkade ter hoogte van nummer 1260. Of je nu in een rolstoel zit, slechtziend bent of een andere beperking hebt: iedereen is welkom. Aanmelden is niet nodig – loop gewoon langs en kom aan boord. Vertrek en aankomst zijn vanaf dezelfde plek. Onze ervaren bemanning staat van 10.00 tot 18.00 uur voor je klaar, zodat je ontspannen kunt meevaren en veilig kunt genieten.

100% inclusief watersportaanbod

SailWise biedt het hele jaar door actieve watersportvakanties en -activiteiten voor mensen met een beperking. Op verschillende locaties in Nederland, waaronder vanuit Elahuizen, maakt SailWise het mogelijk om zelfstandig te zeilen – met aangepaste materialen en deskundige begeleiding. Dankzij deze aanpak is de missie van SailWise helder: watersport toegankelijk maken voor iedereen.

van de redactie Makkum 28-07-2025

Over ruim drie weken barst het weer los in Makkum: de Visserijdagen 2025 staan voor de deur! Wat in 2003 begon als een nieuw initiatief van de kersvers opgerichte Stichting Visserijdagen Makkum, is inmiddels uitgegroeid tot een geliefde traditie, waar jong en oud iedere twee jaar reikhalzend naar uitkijkt.

De eerste editie van de moderne Visserijdagen werd meteen een daverend succes. Het weer werkte mee, de sfeer was uitgelaten en het programma indrukwekkend veelzijdig. De aftrap vond plaats op de donderdagavond met het onofficiële startsein: Leugenbollepop op het plein. Wat volgde waren twee dagen vol levendigheid, historie, spektakel en meer muziek.

Op iedere hoek van het dorp viel wel iets te beleven. Tjeerd Lutgendorff gaf een demonstratie hoefbeslag, waarbij een Fries op het plein van nieuwe hoefijzers werd voorzien. De pieremachochel-optocht trok veel bekijks: een kleurrijke stoet van zelfgemaakte vaartuigen voer feestelijk door de Krommesloot en de Kleine Zijlroede, muzikaal begeleid door een deel van het korps *Hallelujah* op een eigen boot.

Ondertussen was Bertus Bijlsma met zijn draaiorgel te vinden bij het Waaggebouw – een plek waar hij in die jaren vaak stond en inmiddels bijna een symbool was geworden, door zijn vertrouwde aanwezigheid, tijdens festiviteiten.

De braderie bracht een bonte mix van een kinderrommelmarkt, kunstmarkt en straatartiesten. Overal zongen shantikoren hun zeemansliederen, en in de grote feesttent op het haventerrein werd tot in de late uurtjes gedanst. Ook de eerste Neptunus en Zeemeermin werden die editie gepresenteerd – een eer die toen te beurt viel aan Bianca Vogelzang en Hendrik Bonthuis.

Kinderen konden zich uitleven tijdens de zeilwedstrijden met klompbootjes, terwijl langs de kades sleepbootjes hun rondjes trokken. Fraai gepavoiseerde vissersschepen lagen glimmend te pronken in de haven. En wie trek had, kon terecht bij het visbakken – verser kon haast niet.

In datzelfde jaar vond ook de allereerste editie van de roeiwedstrijd ‘De Slag om Makkum’ plaats.

En zo blijft het ultieme hoogtepunt van elke editie toch steeds weer de kroning van de nieuwe Zeemeermin en haar Neptunus. Wie dit jaar deze eervolle rollen mogen vervullen? Dat blijft nog even geheim… maar één ding is zeker: Visserijdagen 2025 beloven opnieuw onvergetelijke dagen te worden.

Visserijdagen van weleer: roeispanen, spandoeken en zeemeerminnen

Zo’n 32 jaar geleden vonden de, of in elk geval één van de laatste 'klassieke' visserijdagen plaats. En toen stond toen het roeien centraal. De *Leeuwarder Courant* van 12 juli 1971 meldde al dat “de meeste ploegen zich in het zweet werkten, en in de harde strijd zelfs een roeispaan sneuvelde.” Eén ploeg dacht vanwege de hitte een flesje bier mee te smokkelen aan boord, maar werd resoluut teruggefloten: “Er moest hard geroeid worden en geen pleziertochtje van worden gemaakt!”

Niet alleen in 1971, maar ook in de jaren daarvoor was het roeien een vaste publiekstrekker. Soms liep de spanning zó hoog op, dat de roeispanen even dreigden te worden ingezet als slagwapen. Gelukkig bleef het bij wat verbale stuiptrekkingen, en kon het publiek genieten van een sportieve en – laten we zeggen – levendige wedstrijd.

In 1970 waren de festiviteiten opnieuw groots en uitbundig. Naast het roeien viel vooral een opvallend protest op: de eigenaren van de *WON 27* grepen de gelegenheid aan om met een spandoek hun onvrede over het visserijbeleid te uiten. Hun boodschap was niet mis te verstaan: "De visser is er niet mee gebaat, als men de Wadden verrotten laat."

Een jaar eerder, in 1969, was het programma minstens zo gevarieerd. Een stormbaan, een expositie van miniatuurorgels en oude kermisattracties in het Waaggebouw, en mogelijk zelfs een potje sprietslaan en zwemmen stonden op het affiche. De WON 23 voer met een levensgrote zeemeermin in de netten mee, terwijl een andere visser zijn boot versierde met de tekst: “Wat de toekomst brengen moge.” Zelfs het gemeentebestuur van Wonseradeel was van de partij. Burgemeester Oosterhof nam plaats op het admiraalschip en voer statig mee in de vlootschouw.

Het moge duidelijk zijn: visserijdagen waren niet alleen voor de vissers, maar ook voor het publiek een spektakel vol strijd, humor en een flinke scheut nostalgie.