Door de redactie Makkum 04-06-2025

In Makkum is onrust ontstaan na het besluit dat sleepbedrijf Bootsma geen ligplaats meer mag innemen in de haven van Makkum. Het besluit raakt niet alleen een lokale ondernemer, maar zet ook breder kwaad bloed onder inwoners. Op Facebook is het ongenoegen duidelijk zichtbaar: inwoners uiten hun onbegrip, vaak in scherpe bewoordingen. De frustratie richt zich met name op de gemeente Súdwest-Fryslân en de manier waarop de zogenoemde havenrichtlijn wordt toegepast.

Wat is de havenrichtlijn?

De gemeente Súdwest-Fryslân heeft sinds 2021 de Verordening havens en overige wateren van kracht, aangevuld met nadere regels in 2023. Deze richtlijnen regelen onder andere wie er in gemeentelijke havens mag liggen, onder welke voorwaarden, en met welk type vaartuig. De regels zijn bedoeld om orde, veiligheid en eerlijke verdeling van ligplaatsen te waarborgen. Maar in de praktijk lijkt de uitwerking in sommige gevallen te botsen met de belangen van lokale gebruikers.

Botsing tussen beleid en praktijk

De casus van sleepbedrijf Bootsma legt een gevoelige snaar bloot: waarom lijkt er bij het opstellen van deze regels vooral rekening te zijn gehouden met toeristen en vissers, en nauwelijks met lokale ondernemers zoals slepers of werkboten? 
Veel inwoners vragen zich inmiddels af:
Wie heeft deze regels opgesteld?
Waren er inspraakmomenten?
Waarom voelt het alsof er geen ruimte is voor maatwerk of overleg?

De regels zijn vastgesteld door het gemeentebestuur – uiteindelijk de gemeenteraad (politici) – op basis van voorstellen van het college van burgemeester en wethouders, meestal voorbereid door ambtenaren. Formeel gezien kunnen inwoners hun mening geven via inspraakrondes, maar in de praktijk lijkt dat in dit geval onvoldoende gebeurd of onvoldoende gehoord.

Toenemende aversie

De manier waarop dit besluit tot stand is gekomen, en vooral hoe het wordt gecommuniceerd en nu gehandhaafd, zorgt voor ergernis in het dorp. Er wordt gesproken van willekeur, gebrek aan begrip voor lokale bedrijvigheid en een eenzijdige focus op recreatie. Het vertrek van sleepbedrijf Bootsma uit de haven staat zo symbool voor een groter probleem: de afstand tussen beleid en praktijk, tussen gemeentekantoor en gemeenschap. 

Tijd voor dialoog?

Wat nu nodig lijkt, is niet alleen een heroverweging van de specifieke situatie in Makkum, maar ook een breder gesprek over hoe gemeentelijke regels tot stand komen en voor wie ze werkelijk bedoeld zijn. Want leefbaarheid gaat over méér dan toerisme alleen — het gaat ook over werkgelegenheid, historie en de mensen die hier dagelijks hun brood verdienen.

De sleper heeft inmiddels de haven verlaten en anders ligplaats genomen.